Cursus geweldloze communicatie: effectief communiceren in 4 stappen

Heb je weleens moeite om jezelf duidelijk te maken zonder dat dit tot een conflict leidt? Je bent niet alleen. Velen van ons worstelen met communiceren op een manier die respectvol en effectief is.

Gelukkig is er een oplossing: een cursus geweldloos communiceren. Het gesprekstechniek "geweldloos communiceren", ontwikkeld door Marshall Rosenberg, leert ons hoe we op een empathische wijze kunnen communiceren. 

Dit artikel gaat je laten zien hoe 4 stappen - waarnemen zonder oordeel, uiten van gevoelens, herkennen van behoeften, en verzoeken om concrete actie - jou kunnen helpen in zowel persoonlijke als professionele situaties.

Verder hebben we bij Unschooled een cursus communiceren voor je klaar staan, in samenwerking met Tijs Metternich van Supertrainer. Via de knop hieronder vind je meer informatie.

Samenvatting

• Geweldloze communicatie bestaat uit 4 belangrijke stappen.
• Het wordt wereldwijd gebruikt om beter te communiceren en te luisteren om conflict te verminderen.
• De methode gebruikt de metaforen van de giraf en de jakhals om onderscheid te maken tussen empathische en gewelddadige communicatie.
• De methode kan toegepast worden in persoonlijke relaties, op het werk en in onderwijsinstellingen.

Wat is geweldloze communicatie?

Geweldloze communicatie is een benadering om met anderen te praten op een manier die empathie en begrip bevordert. Marshall Rosenberg bedacht deze methode en gebruikte de metaforen van 'de giraf' en 'de jakhals' om de effecten van geweldloze communicatie te illustreren. Hij zei dat het gaat om empathie en elkaar begrijpen. 

De giraf staat symbool voor geweldloze communicatie. Dit komt omdat de giraf het landdier is met het grootste hart, wat symbool staat voor empathie en compassie. De giraf communiceert met respect, zorgzaamheid en het vermogen om verbinding te maken met de gevoelens en behoeften van anderen. Dit type communicatie richt zich op:

• Luisteren naar gevoelens en behoeften: Zowel die van jezelf als die van anderen.
• Empathie tonen: De giraf probeert de ander te begrijpen zonder te oordelen of te bekritiseren.
• Vragen stellen zonder eisen te stellen: De giraf stelt open vragen om helderheid te krijgen over wat de ander voelt en nodig heeft.

De jakhals daarentegen vertegenwoordigt een communicatiestijl die gebaseerd is op oordelen, kritiek, verwijten en manipulatie. Dit dier staat symbool voor communicatie die de verbinding tussen mensen verbreekt. De jakhals is vaak gericht op:

• Oordelen: De jakhals is snel met het uiten van kritiek en oordelen over anderen.
• Veroordelen en beschuldigen: Deze stijl gaat vaak gepaard met het geven van schuld aan de ander.
• Behoeften afdwingen: De jakhals probeert zijn behoeften op een dwingende of manipulatieve manier door te drukken.

Rosenberg gebruikte deze metaforen om aan te tonen hoe verschillende communicatiepatronen ons kunnen beïnvloeden. De giraf symboliseert verbinding en begrip, terwijl de jakhals symbool staat voor conflict en onbegrip. Door te streven naar meer "giraf-communicatie" kunnen we betere relaties opbouwen, empathie tonen en conflicten op een vreedzame manier oplossen.

Voorbeelden van geweldloze communicatie

Geweldloze communicatie helpt ons op een empathische manier te praten en te luisteren:

1. Je ziet dat iemand boos is op het werk. In plaats van terug te schreeuwen, vraag je: "Ben je boos omdat je behoefte hebt aan meer steun in dit project?"
2. Je partner vergeet weer de afwas te doen. Gebruik geweldloze communicatie door te zeggen: "Ik voel me gefrustreerd als de afwas blijft liggen, want ik heb behoefte aan orde in huis. Kunnen we hier samen een oplossing voor vinden?"
3. Tijdens een discussie met een vriend merk je dat het gesprek verhit raakt. Je pauzeert even en zegt: "Ik merk dat we allebei erg gepassioneerd zijn over dit onderwerp. Laten we proberen elkaar beter te begrijpen."
4. Op school merkt een leraar dat een leerling niet oplet. In plaats van boos te worden, zegt de leraar: "Ik zie dat het moeilijk voor je is om nu aandachtig te zijn. Is er iets specifieks waardoor je afgeleid bent?"
5. Een collega komt altijd laat op vergaderingen. Geweldloze communicatie gebruiken betekent vragen: "Ik heb gemerkt dat je moeite hebt met op tijd komen voor onze vergaderingen. Speelt er iets waardoor dit gebeurt?"
6. Je kinderen maken ruzie over speelgoed. Zeg iets als: "Het lijkt erop dat jullie beiden willen spelen met dezelfde dingen, kunnen we een manier vinden zodat iedereen gelukkig is?"

Door dit soort benaderingen uit de online geweldloze communicatietraining of uit een geweldloze communicatie boek toe te passen, verbeteren we onze relaties significant door empathie en begrip centraal te stellen in onze gesprekken.

De 4 stappen van geweldloze communicatie

Geweldloze communicatie kan toegepast worden volgens 4 belangrijke stappen, namelijk: waarnemen zonder oordeel, het uiten van gevoelens en het herkennen van behoeften, gevolgd door het verzoeken om concrete actie.

Waarnemen zonder oordeel

Waarnemen zonder oordeel is een belangrijk onderdeel van geweldloze communicatie. Dit betekent simpelweg dat je de feiten benoemt zonder er meteen een mening aan te koppelen. Het gaat erom wat je ziet of hoort, zonder te oordelen of te interpreteren.

Door dit te doen, creëer je ruimte voor open en eerlijke communicatie. Het stelt mensen in staat om zich gehoord en begrepen te voelen, omdat je ze de ruimte geeft om hun kant van het verhaal te vertellen. Het vermijdt ook onnodige conflicten en misverstanden, waardoor communicatie soepeler verloopt.

In het kader van geweldloze communicatie helpt waarnemen zonder oordeel mensen om bewust te worden van hun eigen emoties en behoeften, evenals die van anderen. Het biedt een basis voor het uiten van gevoelens en behoeften op een constructieve manier, waardoor er ruimte ontstaat voor begrip en empathie in interacties.

Uiten van gevoelens

Het uiten van gevoelens is een essentieel onderdeel van geweldloze communicatie. Het gaat niet alleen om het benoemen van emoties, maar ook om het begrijpen en erkennen van je gevoelens. Door je gevoelens te uiten, kun je duidelijk maken wat er in je omgaat en een beter begrip krijgen van jezelf en anderen in interacties. 

Het is belangrijk dat mensen leren hun gevoelens op een respectvolle en constructieve manier te uiten. Dit draagt bij aan empathie en begrip in de communicatie, waardoor conflicten kunnen worden voorkomen of sneller worden opgelost.

Geweldloze communicatie moedigt aan om gevoelens te delen zonder beschuldigingen en biedt handvatten om dit op een respectvolle manier te doen.

Herkennen van behoeften

Behoeften zijn universeel, wat betekent dat ze door iedereen worden gedeeld, ongeacht cultuur of achtergrond. Dit kunnen behoeften zijn zoals veiligheid, respect, verbinding, autonomie, of rust. Door bewust te worden van deze behoeften, kun je je eigen behoeften én die van anderen beter herkennen en benoemen.

Verzoeken om concrete actie

Nu we de behoeften van onszelf en anderen begrijpen, is het tijd om actie te ondernemen. Deze verzoeken zijn specifiek, haalbaar en gericht op het vervullen van de behoeften die we hebben geïdentificeerd.

Het is belangrijk dat deze verzoeken duidelijk en positief geformuleerd worden, zodat ze de kans op begrip en medewerking vergroten. De 4 stappen van geweldloze communicatie leiden ons naar dit punt, waar we actief en constructief kunnen werken aan het voldoen aan elkaars behoeften. Dit soort thema's ontdek je ook in de cursus communicatie op de werkvloer.

Marshall Rosenberg benadrukt dat deze verzoeken gebaseerd moeten zijn op vrijwillige deelname, zonder dwang of eis. Het doel is om een wederzijds begrip en verbinding tot stand te brengen door respectvolle verzoeken te doen die gericht zijn op wederzijdse groei en tevredenheid in relaties en interacties. 

Manieren om geweldloze communicatie te leren

Er zijn boeken beschikbaar die inzicht geven in geweldloze communicatie. Daarnaast zijn er cursussen en trainingen die je kunt volgen om geweldloos communiceren onder de knie te krijgen.

Boeken over geweldloze communicatie

Boeken over geweldloze communicatie helpen je communicatievaardigheden te verbeteren. Ze leren praktische technieken voor effectieve interactie. Deze boeken zijn bedoeld voor persoonlijke groei en ontwikkeling. Hieronder enkele aanraders:

1. "Communicatie handboek" door Wil Michels
   • Biedt een actueel, beknopt en volledig overzicht van het vakgebied communicatie.
   • Verder wordt marketingcommunicatie, corporate- en interne communicatie uitgebreid besproken.
2. "Effectief communiceren en beïnvloeden" door Natasja Loomans
   • Dit boek biedt duidelijke uitleg over persoonlijk inzicht, gesprekstechnieken en beïnvloedingsvaardigheden.
3. "NLP voor dummies" door Romilla Ready
• Dit boek biedt een duidelijke introductie tot NLP-technieken en hoe ze toegepast kunnen worden in het dagelijks leven. Verder bevat de informatie over de kracht van communicatie heeft.
4. "NLP Praktijk Doe-Boek" door Rubin Alaie van Het NLP College
• Hierin vind je 139 challenges die je meteen kunt toepassen in de praktijk om NLP meer onder de knie te krijgen als beginner. Waaronder ook heel veel tools voor inspirerende communicatie.

(Bijna gratis) online cursus geweldloze communicatie door een vakexpert

De cursus communiceren op Unschooled wordt gegeven door Tijs Metternich, medeoprichter van Supertrainer, waarbij ze particulieren en bedrijven helpen met effectieve communicatie. Ze bieden trainingen aan op het gebied van gesprekstechnieken, assertiviteit, beïnvloeden en overtuigen, leidinggeven en nog veel meer thema's.

Naast deze communicatiecursus krijg je ook toegang tot onder andere een online NLP-cursus met 25 effectieve gesprekstechnieken. Deze NLP-cursus wordt gegeven door Rubin Alaie van Het NLP College, een van de grootste NLP-trainers van Nederland. Zijn werk wordt onder andere gebruikt door verschillende GGD's, hogescholen, instituten en NLP-opleidingen. Lees hier meer over deze NLP-cursus.